Την φετινή σχολική χρονιά 2017-2018, εμείς οι μαθητές/τριες της Ε’ τάξης αποφασίσαμε μαζί με τους δασκάλους μας να υλοποιήσουμε ένα πολύ ενδιαφέρον καινοτόμο πρόγραμμα σε σχέση με την τοπική ιστορία της πόλης μας: «Ένας περίπατος στη βυζαντινή Θεσσαλονίκη, για να γνωρίσουμε την πόλη μας ».
Κύριος στόχος του προγράμματος είναι ( με ένα διαθεματικό τρόπο ) να γνωρίσουμε τα πιο σημαντικά πολιτιστικά μνημεία της πόλης μας (εκκλησία Αγίου Δημητρίου, Ρωμαϊκή αγορά ) την καθημερινή ζωή και τις ασχολίες των κατοίκων της Θεσσαλονίκης στο σχολείο, στο σπίτι, στην εργασία, στις γιορτές, στις καθημερινές τους ασχολίες δηλ. τα ήθη και τα έθιμα τους ( εκπαιδευτικό πρόγραμμα στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού ), την προστασία της πόλης από τους εχθρούς (Λευκός Πύργος - Βυζαντινά Τείχη) κατά τη Ρωμαϊκή και την πρώτη Βυζαντινή περίοδο και τέλος να έρθουμε σε επαφή με τον Βυζαντινό πολιτισμό μέσω της μουσικής και της εικαστικής τέχνης.
Στη διάρκεια των επισκέψεων συνεργαστήκαμε πρόθυμα και με ενθουσιασμό θεωρώντας την όλη διαδικασία σαν ένα ευχάριστο παιχνίδι.
Στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου περιηγηθήκαμε σε διάφορα σημαντικά σημεία (πρόναος, παρεκκλήσιο του τάφου του Αγίου Δημητρίου, Κιβώριο με την λειψανοθήκη του Αγίου, τοιχογραφίες, κρύπτη δηλ. στο χώρο εκείνο που σύμφωνα με την παράδοση φυλακίσθηκε, μαρτύρησε και τάφηκε ο Άγιος Δημήτριος) και αναγνωρίσαμε τα βασικά στοιχεία αρχιτεκτονικής και ζωγραφικής του ναού.
Στο χώρο της Ρωμαϊκής αγοράς περιηγηθήκαμε στην πλατεία, τα λουτρά, στην κρυπτή στοά , το νομισματοκοπείο και το ωδείο. Στο ωδείο εργαστήκαμε σε ομάδες και με τη βοήθεια ερωτηματολογίων συλλέξαμε πληροφορίες για το χρήση της ρωμαϊκής αγοράς και κατανοήσαμε ότι στην αγορά γινόταν εμπορικές συναλλαγές, συνήθως στον κεντρικό αύλιο χώρο της πόλης. Ήταν ένας ανοικτός χώρος, στον οποίο συναθροίζονταν οι άρρενες κάτοικοι της πόλης. Ακόμη μάθαμε ότι εκτός από τον εμπορικό της χαρακτήρα, η Αγορά ήταν και ο τόπος στον οποίο οι αρχαίοι συζητούσαν τις πολιτικές εξελίξεις, τα κοινά, γνωρίζονταν και φιλοσοφούσαν.
Στον Λευκό Πύργο ξεναγηθήκαμε στους έξι ορόφους και στον εξώστη.
Ενημερωθήκαμε για τις χρήσεις του πύργου σε διάφορες ιστορικές εποχές (στρατιωτικό παρατηρητήριο και κατάλυμα των γενιτσάρων, τόπος φυλάκισης των χριστιανών και των Εβραίων, κ. ά. ). Παρατηρώντας τα εκθέματα σε κάθε όροφο, γνωρίσαμε πολλά στοιχεία από την ιστορική διαδρομή της πόλης μας. Από τον εξώστη απολαύσαμε την πανοραμική θέα της πόλης μας.
Στην Ακρόπολη φωτογραφίσαμε διάφορα τμήματα του τείχους, ψάξαμε και βρήκαμε αποσπάσματα επιγραφών που έχουν σωθεί , τις καταγράψαμε και συζητήσαμε για τις πληροφορίες που μπορούμε να αντλήσουμε απ’ αυτές , χρησιμοποιήσαμε το χάρτη που μας είχε μοιραστεί και βρήκαμε τις πύλες του τείχους , είδαμε και συζητήσαμε για τα έργα συντήρησης που γίνονται και τέλος ερευνήσαμε και προσπαθήσαμε να διαπιστώσουμε πως έχει αξιοποιηθεί σήμερα η περιοχή που είναι κοντά στα τείχη.
Στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού περιηγηθήκαμε σε όλες τις αίθουσες και ξεναγηθήκαμε στα εκθέματα που υπάρχουν σ’ αυτές. Τον περισσότερο χρόνο (1:30 ώρα) τον αφιερώσαμε στην 2η αίθουσα «Παλαιαοχριστιανική πόλη και κατοικία». Εκεί εργαστήκαμε σε ομάδες και με τη βοήθεια ερωτηματολογίων συλλέξαμε πληροφορίες για την καθημερινή ζωή των κατοίκων της πόλης μας στα πρώτα χριστιανικά χρόνια, τα επαγγέλματα της εποχής , την αρχιτεκτονική της πόλης. Στο τέλος κάθε ομάδα παρουσίασε τα αποτελέσματα της έρευνάς της στους υπόλοιπους μαθητές.
Το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με διάφορες εργασίες στην τάξη και με καλλιτεχνικές κατασκευές: Κάθε ομάδα προσπάθησε να «κατασκευάσει» το περίγραμμα των τειχών πάνω στο χάρτη της σημερινής Θεσσαλονίκης και να δημιουργήσει μία μακέτα με τη μορφή της πόλης στη βυζαντινή περίοδο. Ακόμη ζωγραφίσαμε σε πήλινα αγγεία (λυχνάρια, πιάτα, βάζα, πιθάρια) βυζαντινά μοτίβα.
Τέλος γράψαμε τις εντυπώσεις και τα συναισθήματά που μας προκάλεσε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα.